TripAroundTheWorld

Het verhaal van de Mostar Sevdah Reunion begint tijdens de Balkanoorlog. In 1993 organiseert een oorlogsradio in Mostar enkele concerten bij kaarslicht en het idee ontstaat om opnames te maken van de traditionele Bosnische muziek, de Sevdah. Sevdah ontstond eeuwen geleden onder Turkse invloed en is sterk emotioneel geïnspireerd. Enkele getalenteerde muzikanten met verschillende muzikale achtergronden scharen zich achter dit project, het resultaat is een groot succes wanneer de oorlog eenmaal afgelopen is.
Maar het verhaal gaat verder. Na wat speurwerk wordt de 'moeder van de zigeunerziel', Ljiljana Buttler, in Düsseldorf teruggevonden. Deze fenomenale zangeres met een diepe, donkere stem vol melancholische warmte beleefde het hoogtepunt van haar carrière in de jaren '70. Na jaren van stilte - sinds haar vlucht naar Duitsland besloot ze niet meer te zingen - nemen de muzikanten van de Mostar Sevdah Reunion en Ljiljana het album 'Mother of Gypsy Soul' op. Een ware revelatie! Het Folk Roots Magazine noemt het album: "A jewel from a war-torn land".
In 2005 levert een volgende samenwerking het prachtige album 'The Legends of Life Country: Serbia & Bosnia and Hercegovina' op.

BIOGRAFIE

Haar vader was een virtuoze accordeonist en haar moeder zangeres. Toen haar vader hen verliet, zorgde haar moeder voor zichzelf en haar kind door in bars te zingen. Ze woonden in Bijeljina, een kleine stad in Bosnië en op een avond dat haar moeder zich niet zo lekker voelde, nam Ljiljana (toen 12) het over, met succes! Een jaar later ging haar moeder haar eigen weg en Ljiljana ging door met zingen om naar school te kunnen gaan. Vervolgens ging ze naar Belgrado en begon met zingen in Skadalia (beroemde uitgaanswijk, een soort Balkan Montmartre), waar de sfeer geweldig was. De heftige emoties, de verloren liefdes en romantiek daar inspireerden Ljiljana, dat, samen met de sterke Slivovice. Vanaf 1980 begon ze echt concerten te geven en werd een zeer bekende tv persoonlijkheid, totdat de zogenaamde turbo-folk zijn intrede deed, die de soundtrack vormde voor het Milosevic tijdperk. Ze realiseerde zich dat haar tijd erop zat. Jaren van wapens en haat volgden, met onuitwisbare littekens.

LJILJANA BUTTLER & MOSTAR SEVDAH REUNION - THE LEGENDS OF LIFE

In de herfst van 1990 vertrekt een vrouw naar Duitsland en neemt definitief afscheid van haar leven als vedette en de dierbare collega's met wie ze optrad, zoals Ilijaz Delic. Een afscheid ook van het geroezemoes in de Kafana's op de Balkan, met mensen die haar stem wilden horen om de magie te ervaren van haar magnetiserende persoonlijkheid; de diva Ljiljana Petrovic. Ze voelt de dreiging van de oorlog en ook de oprukkende commercie in de muziek. Een dag later begint haar andere leven dat bijna 15 jaar zal duren, ze doet allerlei werk om te leven, zonder staande ovaties, toejuichingen, herkenning, erkenning. Ze accepteert haar nieuwe bestaan, trouwt, krijgt een andere naam, Buttler, scheidt, maar zingt niet meer, nooit meer!

Producer Dragi Sesti? wilde daar echter heel graag verandering in brengen. Nadat hij in 1999 de schatten van de Balkan volksmuziek in Mostar Sevdah Reunion verzamelde, met leadzanger Ilijaz Delic, waarna hun internationale doorbraak volgt, begint zijn speurtocht naar Ljiljana Buttler. Als hij haar echter heeft gevonden, wil ze in eerste instantie absoluut niet geconfronteerd worden met haar verleden. Na veel overtuigingskracht begint ze te twijfelen en besluit het te proberen, alléén in de studio, niet voor publiek. In de lente van 2003 wordt 'The Mother of Gypsy Soul' opgenomen, met de zeer belangrijke en virtuoze medewerking van Mostar Sevdah Reunion en Boban Markovic, de meest gevierde trompettist van Servië. Met vernieuwende arrangementen van Balkan traditionals en een perfecte balans tussen bijna revolutionaire veranderingen en de klassieke Balkan spirit. Dé comeback van één van de grootste talenten uit de geschiedenis van de zigeunermuziek. Binnen een paar weken na release bereikt de plaat de cult-status! Sindsdien zijn de namen van Mostar Sevdah Reunion en Ljiljana Buttler bijna onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Na dit prachtige album, groeide bij Ljiljana toch de behoefte om deze overweldigende muziek en emoties echt te delen met haar publiek en dat moment kwam tijdens het Zigeunerfestival in Gent, mei 2003. Haar eerste live concert na meer dan tien jaar! Uit het duister schreed ze naar voren, gekleed in het zwart, een sluier van zwart fluweel over haar hoofd en barrevoets. Ze stond stil en wachtte, het publiek hield met spanning de adem in. De eerste instrumentale tonen klonken en haar grootse, donkere, peilloos diepe stem steeg klagend omhoog: Ashun Daje Mori, 'Moeder, luister naar mijn ellende' en de zaal voelde de smart die groter was dan die van haar alleen. Na het eerste refrein lichtte ze haar sluier op en huilde, de ban was gebroken. Met haar volgende songs zweepte ze het publiek op, Balkan beats overspoelden de zaal. Ze overweldigde met haar warme, alles overheersende gestalte en fascinerende stem. Met haar sterke en tegelijk zachte, moederlijke persoonlijkheid sleepte ze mee, liet ze lachen, verzinken in stilte, dansen en huilen. Hier stond een groot artiest en ster, een diva die geen diva wilde zijn en daarom meer was dan dat.

Concerten over de hele Balkan volgden, de Benelux, het Barbicane Center in Londen, het North Sea Jazz Festival, de Womad in Rivermead. Regisseuse Mira Erdevicki maakte een documentaire over de wonderlijke geboorte van Mostar Sevdah Reunion en verbazingwekkende wedergeboorte van Ljiljana. De coproductie van het bedrijf van Mira, de BBC en de Bosnische nationale TV werd een uur durende, ontroerende film, die wereldwijd werd uitgezonden.

In augustus 2005 was de tijd rijp voor een tweede album. In het Pavarotti Center in Mostar zouden de opnames plaatsvinden van Ljiljana en Mostar Sevdah Reunion, maar daar was ook Saban Bajramovic, de legendarische, ongrijpbare, onvoorspelbare zigeunerzanger. Dragi was gevraagd om met Mostar Sevdah Reunion de soundtrack bij de film over Saban's leven op te nemen. Saban en Ljiljana waren oude bekenden. Ze bewonderden elkaar, erkenden elkaars talenten en vakmanschap, luisterden graag naar elkaar, maar, het was altijd een soort haat-liefde verhouding geweest, waarin beiden ervan hielden de zonderlingste verhalen over de ander te verspreiden. Alsof dit niet genoeg was had Dragi gevraagd of Naat, een befaamde trompettist uit Macedonië, de begeleiding wilde verzorgen op Andro Verka. Niet iemand die bekend stond om zijn minzame, meegaande karakter. Ook binnen Mostar Sevdah Reunion had iedereen zo zijn eigen standpunten. Dragi realiseerde zich pas in Mostar wat voor gezelschap hij bijeen gebracht had.

De diverse opnames werden strikt gescheiden, Ljiljana voelde zich op haar gemak, gaf zich helemaal en was de imponerende, overheersende en innemende persoonlijkheid die ze op het podium was. Het repertoire dat na eindeloos overleg tot stand gekomen was, was er helemaal op gericht om haar vocale capaciteiten tot hun recht te laten komen. Sommige nummers stammen uit de jaren zestig, voor velen de Gouden Eeuw van de Balkanmuziek. Ze zingt twee sevdalinka's, Karanfile cvijece moje en Placem vec tri dana, met een door Mostar Sevdah Reunion speciaal voor haar gemaakt arrangement. Als ze Placem vec tri dana zingt, blijken Sevdah en de Blues geheel gelijkwaardig te zijn. Dan zijn er enkele zigeunerklassieken, die door haar interpretatie, stem en doorvoelde inlevingsvermogen naar een niveau getild worden waarop ze zich zelden bevonden. Het album ademt een opvallende sfeer, langzaam groeit er een nieuw soort muziek uit de kruising van blues- en jazzelementen met de klassieke Sevdah- en zigeunertradities. Een ontwikkeling die ondenkbaar zou zijn zonder Mostar Sevdah Reunion, de enige band die Ljiljana precies aanvoelt en het wankele evenwicht tussen traditie en vernieuwing perfect in stand houdt.

Na een week van opnames kwam Saban en Ljiljana vertrok naar Belgrado. Vijf dagen later waren de eerste opnames met Saban bijna afgerond en Ljiljana was een dag eerder terug dan verwacht. Tijdens een pauze van Saban, verliet Ljiljana haar appartement op de eerste verdieping van het Pavarotti-centrum. Binnen enkele minuten bevonden de twee absolute giganten van de Balkan zigeunermuziek zich in één ruimte en die ruimte was een opname studio, Dragi fluisterde Rupuni tegen de bandleden, een nummer van Saban. Ze keken naar Ljiljana, die nu in de deuropening van de studio stond en toen naar Saban, waarna ze de eerste akkoorden aansloegen. Onmiddellijk pikte hij de melodie op en begon uitdagend te zingen, zijn ogen strak gericht op Ljiljana. Ze verstarde even, sloot een seconde haar ogen, ontspande, wachtte het juiste moment af en nam even uitdagend het woord van hem over. Zo ontstond een niet geplande, meer dan een uur durende jamsession met vindingrijke improvisaties, merkwaardige aanpassingen van de tekst, voor de aanwezigen niet meer te volgen, maar kennelijk vol betekenis voor henzelf, ondersteund door de band die zich mee liet slepen in dit muzikale duel. Lachend en ontspannen vielen ze neer op een paar stoelen.

Een half uur later gebeurde er waar Dragi op gehoopt had. De twee grootste zigeunervocalisten, samengebracht door liefde voor dezelfde muziek en respect voor elkaar, zongen in harmonie Rupuni, Rupuni: 'Geloof de roddels niet'. Dit nu al klassieke duet is te horen op de cd, evenals de tevreden lach waarmee ze hun gedenkwaardige studio-optreden afsloten.

Het verhaal van de Mostar Sevdah Reunion begint tijdens de Balkanoorlog. In 1993 organiseert een oorlogsradio in Mostar enkele concerten bij kaarslicht en het idee ontstaat om opnames te maken van de traditionele Bosnische muziek, de Sevdah. Sevdah ontstond eeuwen geleden onder Turkse invloed en is sterk emotioneel geïnspireerd. Enkele getalenteerde muzikanten met verschillende muzikale achtergronden scharen zich achter dit project, het resultaat is een groot succes wanneer de oorlog eenmaal afgelopen is.
Maar het verhaal gaat verder. Na wat speurwerk wordt de 'moeder van de zigeunerziel', Ljiljana Buttler, in Düsseldorf teruggevonden. Deze fenomenale zangeres met een diepe, donkere stem vol melancholische warmte beleefde het hoogtepunt van haar carrière in de jaren '70. Na jaren van stilte - sinds haar vlucht naar Duitsland besloot ze niet meer te zingen - nemen de muzikanten van de Mostar Sevdah Reunion en Ljiljana het album 'Mother of Gypsy Soul' op. Een ware revelatie! Het Folk Roots Magazine noemt het album: "A jewel from a war-torn land".
In 2005 levert een volgende samenwerking het prachtige album 'The Legends of Life Country: Serbia & Bosnia and Hercegovina' op.